Η αλεπού στο βιβλίο της Δ΄Δημοτικού
Η αλεπού πρωτοεμφανίστηκε – με την μορφή της διδακτικής μυθολογίας - σε γραπτό ελληνικό κείμενο, στους «Μύθους του Αισώπου».
«Πρωταγωνιστές στους μύθους του Αισώπου είναι, κατά το πλείστον, ορισμένα ζώα, όπως η αλεπού, ο λύκος, το λιοντάρι, το ελάφι κ.ά. Κυρίως είναι διάλογοι μεταξύ ζώων που μιλούν κι ενεργούν σαν άνθρωποι, ενώ υπάρχουν και μερικοί με ανθρώπους ή θεούς. Πρόκειται για μικρά οικιακά αφηγήματα, διατυπωμένα με μεγάλη συντομία. Ο χαρακτήρας τους είναι ηθικοδιδακτικός, συμβολικός κι αλληγορικός. Οι Μύθοι αυτοί έχουν ιδιαίτερη χάρη, θαυμαστή απλότητα κι άφταστη διδακτικότητα. Είναι παρμένοι από τη καθημερινή ζωή και τη φύση. Είχε τη μοναδική ικανότητα να δίνει στα ζώα ανθρώπινες ιδιότητες, ψυχή και λαλιά, σε τέτοιο βαθμό που να θεωρείς ότι οι μύθοι του ήταν κάποτε η πραγματικότητα και όλα αυτά που διηγείται έχουν συμβεί. Βασικό χαρακτηριστικό των διηγήσεών του ήταν το επιμύθιο το οποίο ήταν εύληπτο για τα παιδιά και το λαό.
Επιλογή μύθων του Αισώπου σε πεζό λόγο εξέδωσε ο Δημήτριος ο Φαληρεύς στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Η συλλογή αυτή δε σώζεται και μόνο ποιητικές επεξεργασίες του Βαβρίου στα ελληνικά, του Φαίδρου στα λατινικά κι άλλων, διέσωσαν το υλικό της επιτομής εκείνης.
Όλες οι σωζόμενες σήμερα συλλογές είναι πολύ μεταγενέστερες και προέρχονται από τον 1ο ή 2ο αιώνα κι έπειτα. Οι μύθοι του έχουν συγκεντρωθεί σε «Συλλογή Αισώπειων Μύθων».
Πρώτη φορά εκτυπώθηκαν στο Μιλάνο το 1479 μ.Χ., στην Βενετία το 1525 και 1543 από την οικογένεια τυπογράφων Damiano di Santa Maria ενώ ακολούθησε μία έκδοση στο Παρίσι το 1547. Ο Κοραής τους τύπωσε το 1810 στο Παρίσι κι ακολούθησε κριτική έκδοση το 1852 στη Λειψία από τον Χαλμ.
Έκτοτε πολλές εκδόσεις παρουσιάστηκαν κι οι Μύθοι πιστεύεται πως έχουν διαβαστεί παγκοσμίως σχεδόν όσο κι η Βίβλος. Η πιο πρόσφατη έκδοση τους έγινε από τον βρετανικό εκδοτικό οίκο Penguin (1997) σε 50.000 αντίτυπα. Η απόδοση τους στη νέα ελληνική γλώσσα έγινε από τους Ανδρόνικο Νούκιο και Γεώργιο Αιτωλό, που έζησαν τον 16ο αιώνα.».*
Η αλεπού στο βιβλίο της γλώσσας της Δ’ Δημοτικού
Στο βιβλίο της Ελληνικής Γλώσσας της Δ’ Δημοτικού – όσο και στο αντίστοιχο, συνοδευτικό του τεύχος, των γλωσσικών ασκήσεων – η αλεπού έχει έναν ιδιαίτερο, πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο ρόλος της πρόερχεται από την εξής εκπαιδευτική – διδακτική σκοπιά(σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών) : «Σκοπός της γλωσσικής διδασκαλίας είναι η εξοικείωση των μαθητών με τη δομή του γλωσσικού συστήματος και η χρήση αυτού του συστήματος με στόχο την αποτελεσματική επικοινωνία. Βασική επιδίωξη η κατανόηση και παραγωγή λόγου (προφορικού και γραπτού), προσαρμοσμένου στην εκάστοτε περίσταση επικοινωνίας.».
Έτσι, υπό το ανωτέρω πρίσμα, έχει επιλεγεί η αλεπού(η οποία είναι ανθρωποποιημένη και προσωποποιημένη, φέροντας το όνομα Ραλλού), να έχει τον ρόλο του ΠΛΟΗΓΟΥ στο βιβλίο, και να θυμίζει πράγματα που πιθανόν ξέχασαν τα παιδιά.
Ας μας αυτοπαρουσιαστεί όμως η ίδια η Ραλλού η αλεπού :
«Γεια σας, παιδιά!
Είμαι η Ραλλού, η αλεπού.
Τα παιδιά είναι οι καλύτεροί μου φίλοι. Όπως και σε σας, μου αρέσει να διαβάζω, να γράφω, να ζωγραφίζω, να παίζω.
Μαζί αυτή τη χρονιά θα πετάξουμε στο συναρπαστικό κόσμο των λέξεων. Με τις λέξεις μιλάμε, με τις λέξεις γράφουμε, με τις λέξεις μαθαίνουμε…
Στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας θα ασχοληθούμε με πολλές δραστηριότητες. Μπροστά από κάθε μία υπάρχει ένα σύμβολο. Στον πίνακα δίπλα θα διαβάσετε τι σημαίνει το καθένα από αυτά.
Kαλή σχολική χρονιά!».
Στη συνέχεια παραθέτουμε(με τη σειρά που περιέχονται στις σελίδες) τις εικόνες της αλεπούς – πλοηγού(από το βιβλίο τη γλώσσας και το βιβλίο των ασκήσεων), ως ένα(ας χρησιμοποιήσουμε τον όρο από τον Αίσωπο) διδακτικό σκιτσογραφικό άλμπουμ, με την αλεπού.
Το σχολικό διδακτικό σκιτσογραφικό άλμπουμ της αλεπούς
Παράρτημα : η αλεπού στο βιβλίο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Β’ Δημοτικού
Παραθέτουμε(με τη σειρά που περιέχονται στις σελίδες) τις εικόνες τις σχετικές με την αλεπού :
Από την αλεπού των παιδιών στην αλεπού των κυνηγών
Τα 9χρονα παιδιά της Δ’ Δημοτικού, αποκομίζουν (μέσα από το βιβλίο της γλώσσας της τάξης τους) μια θετική, ανθρωποποιημένη και προσωποποιημένη εικόνα της αλεπούς, που τους εισάγει στη φιλοζωία, δηλαδή, στον ευρύτερο ουμανισμό.
Η αλεπού – Ραλλού(πλοηγός του βιβλίου τους) λέει : «Τα παιδιά είναι οι καλύτεροί μου φίλοι. Όπως και σε σας, μου αρέσει να διαβάζω, να γράφω, να ζωγραφίζω, να παίζω.».
Κι αυτό είναι μια επαινετέα προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας!
Μήπως - για να συμβαδίσει με την φιλοζωική κι ουμανιστική προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας - θα πρέπει το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, να πάψει το οξύμωρο της «καταδίκης σε θάνατο» της «αλεπούς Ραλλούς», πραγματοποιώντας την – ηρωική – της έξοδο από τα «θηρεύσιμα είδη»;
Θα ήταν πέρα, από όλα, μια εύστοχη και ριζοσπαστική κίνηση κατάργησης του οξύμωρου, μεταξύ των υπουργείων, αλλά, κυρίως, μεταξύ των σταδίων της ανάπτυξης της ανθρώπινης ψυχής, καταργώντας τη μετάβασή της από την αθωότητα στη βαρβαρότητα, και αντικαθιστώντας την προς τον ουμανισμό.
Υ.Γ. Ευχαριστώ τα παιδιά μου Παναγιώτη και Μίλλυ, τόσο για την ιδέα αυτού του άρθρου, όσο και για την πρακτική βοήθειά τους στο σκανάρισμα των φωτογραφιών με την αλεπού από τα βιβλία τους.
Πηγές:
*http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%AF%CF%83%CF%89%CF%80%CE%BF%CF%82
- http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-D109/706/4664,21171/
Τάσος Καραντής
Η αλεπού πρωτοεμφανίστηκε – με την μορφή της διδακτικής μυθολογίας - σε γραπτό ελληνικό κείμενο, στους «Μύθους του Αισώπου».
«Πρωταγωνιστές στους μύθους του Αισώπου είναι, κατά το πλείστον, ορισμένα ζώα, όπως η αλεπού, ο λύκος, το λιοντάρι, το ελάφι κ.ά. Κυρίως είναι διάλογοι μεταξύ ζώων που μιλούν κι ενεργούν σαν άνθρωποι, ενώ υπάρχουν και μερικοί με ανθρώπους ή θεούς. Πρόκειται για μικρά οικιακά αφηγήματα, διατυπωμένα με μεγάλη συντομία. Ο χαρακτήρας τους είναι ηθικοδιδακτικός, συμβολικός κι αλληγορικός. Οι Μύθοι αυτοί έχουν ιδιαίτερη χάρη, θαυμαστή απλότητα κι άφταστη διδακτικότητα. Είναι παρμένοι από τη καθημερινή ζωή και τη φύση. Είχε τη μοναδική ικανότητα να δίνει στα ζώα ανθρώπινες ιδιότητες, ψυχή και λαλιά, σε τέτοιο βαθμό που να θεωρείς ότι οι μύθοι του ήταν κάποτε η πραγματικότητα και όλα αυτά που διηγείται έχουν συμβεί. Βασικό χαρακτηριστικό των διηγήσεών του ήταν το επιμύθιο το οποίο ήταν εύληπτο για τα παιδιά και το λαό.
Επιλογή μύθων του Αισώπου σε πεζό λόγο εξέδωσε ο Δημήτριος ο Φαληρεύς στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Η συλλογή αυτή δε σώζεται και μόνο ποιητικές επεξεργασίες του Βαβρίου στα ελληνικά, του Φαίδρου στα λατινικά κι άλλων, διέσωσαν το υλικό της επιτομής εκείνης.
Όλες οι σωζόμενες σήμερα συλλογές είναι πολύ μεταγενέστερες και προέρχονται από τον 1ο ή 2ο αιώνα κι έπειτα. Οι μύθοι του έχουν συγκεντρωθεί σε «Συλλογή Αισώπειων Μύθων».
Πρώτη φορά εκτυπώθηκαν στο Μιλάνο το 1479 μ.Χ., στην Βενετία το 1525 και 1543 από την οικογένεια τυπογράφων Damiano di Santa Maria ενώ ακολούθησε μία έκδοση στο Παρίσι το 1547. Ο Κοραής τους τύπωσε το 1810 στο Παρίσι κι ακολούθησε κριτική έκδοση το 1852 στη Λειψία από τον Χαλμ.
Έκτοτε πολλές εκδόσεις παρουσιάστηκαν κι οι Μύθοι πιστεύεται πως έχουν διαβαστεί παγκοσμίως σχεδόν όσο κι η Βίβλος. Η πιο πρόσφατη έκδοση τους έγινε από τον βρετανικό εκδοτικό οίκο Penguin (1997) σε 50.000 αντίτυπα. Η απόδοση τους στη νέα ελληνική γλώσσα έγινε από τους Ανδρόνικο Νούκιο και Γεώργιο Αιτωλό, που έζησαν τον 16ο αιώνα.».*
Η αλεπού στο βιβλίο της γλώσσας της Δ’ Δημοτικού
Στο βιβλίο της Ελληνικής Γλώσσας της Δ’ Δημοτικού – όσο και στο αντίστοιχο, συνοδευτικό του τεύχος, των γλωσσικών ασκήσεων – η αλεπού έχει έναν ιδιαίτερο, πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο ρόλος της πρόερχεται από την εξής εκπαιδευτική – διδακτική σκοπιά(σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών) : «Σκοπός της γλωσσικής διδασκαλίας είναι η εξοικείωση των μαθητών με τη δομή του γλωσσικού συστήματος και η χρήση αυτού του συστήματος με στόχο την αποτελεσματική επικοινωνία. Βασική επιδίωξη η κατανόηση και παραγωγή λόγου (προφορικού και γραπτού), προσαρμοσμένου στην εκάστοτε περίσταση επικοινωνίας.».
Έτσι, υπό το ανωτέρω πρίσμα, έχει επιλεγεί η αλεπού(η οποία είναι ανθρωποποιημένη και προσωποποιημένη, φέροντας το όνομα Ραλλού), να έχει τον ρόλο του ΠΛΟΗΓΟΥ στο βιβλίο, και να θυμίζει πράγματα που πιθανόν ξέχασαν τα παιδιά.
Ας μας αυτοπαρουσιαστεί όμως η ίδια η Ραλλού η αλεπού :
«Γεια σας, παιδιά!
Είμαι η Ραλλού, η αλεπού.
Τα παιδιά είναι οι καλύτεροί μου φίλοι. Όπως και σε σας, μου αρέσει να διαβάζω, να γράφω, να ζωγραφίζω, να παίζω.
Μαζί αυτή τη χρονιά θα πετάξουμε στο συναρπαστικό κόσμο των λέξεων. Με τις λέξεις μιλάμε, με τις λέξεις γράφουμε, με τις λέξεις μαθαίνουμε…
Στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας θα ασχοληθούμε με πολλές δραστηριότητες. Μπροστά από κάθε μία υπάρχει ένα σύμβολο. Στον πίνακα δίπλα θα διαβάσετε τι σημαίνει το καθένα από αυτά.
Kαλή σχολική χρονιά!».
Στη συνέχεια παραθέτουμε(με τη σειρά που περιέχονται στις σελίδες) τις εικόνες της αλεπούς – πλοηγού(από το βιβλίο τη γλώσσας και το βιβλίο των ασκήσεων), ως ένα(ας χρησιμοποιήσουμε τον όρο από τον Αίσωπο) διδακτικό σκιτσογραφικό άλμπουμ, με την αλεπού.
Το σχολικό διδακτικό σκιτσογραφικό άλμπουμ της αλεπούς
Παράρτημα : η αλεπού στο βιβλίο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Β’ Δημοτικού
Παραθέτουμε(με τη σειρά που περιέχονται στις σελίδες) τις εικόνες τις σχετικές με την αλεπού :
Από την αλεπού των παιδιών στην αλεπού των κυνηγών
Τα 9χρονα παιδιά της Δ’ Δημοτικού, αποκομίζουν (μέσα από το βιβλίο της γλώσσας της τάξης τους) μια θετική, ανθρωποποιημένη και προσωποποιημένη εικόνα της αλεπούς, που τους εισάγει στη φιλοζωία, δηλαδή, στον ευρύτερο ουμανισμό.
Η αλεπού – Ραλλού(πλοηγός του βιβλίου τους) λέει : «Τα παιδιά είναι οι καλύτεροί μου φίλοι. Όπως και σε σας, μου αρέσει να διαβάζω, να γράφω, να ζωγραφίζω, να παίζω.».
Κι αυτό είναι μια επαινετέα προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας!
Μήπως - για να συμβαδίσει με την φιλοζωική κι ουμανιστική προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας - θα πρέπει το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, να πάψει το οξύμωρο της «καταδίκης σε θάνατο» της «αλεπούς Ραλλούς», πραγματοποιώντας την – ηρωική – της έξοδο από τα «θηρεύσιμα είδη»;
Θα ήταν πέρα, από όλα, μια εύστοχη και ριζοσπαστική κίνηση κατάργησης του οξύμωρου, μεταξύ των υπουργείων, αλλά, κυρίως, μεταξύ των σταδίων της ανάπτυξης της ανθρώπινης ψυχής, καταργώντας τη μετάβασή της από την αθωότητα στη βαρβαρότητα, και αντικαθιστώντας την προς τον ουμανισμό.
Υ.Γ. Ευχαριστώ τα παιδιά μου Παναγιώτη και Μίλλυ, τόσο για την ιδέα αυτού του άρθρου, όσο και για την πρακτική βοήθειά τους στο σκανάρισμα των φωτογραφιών με την αλεπού από τα βιβλία τους.
Πηγές:
*http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%AF%CF%83%CF%89%CF%80%CE%BF%CF%82
- http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-D109/706/4664,21171/
Τάσος Καραντής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου