Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2014

Ο “ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ” ΝΙΚΟΣ ΜΑΘΕΣΗΣ - ένα τραγούδι του Σαλαμίνιου στιχουργού του ρεμπέτικου για τον Άρη Βελουχιώτη



Ο “ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ” ΝΙΚΟΣ ΜΑΘΕΣΗΣ

ένα τραγούδι του Σαλαμίνιου στιχουργού του ρεμπέτικου για τον Άρη Βελουχιώτη




Ο Νίκος Μάθεσης ο Τρελάκιας(1907-1975) έχει καταγραφεί στη ρεμπέτικη βιβλιογραφία ως μια ιδιαίτερη περίπτωση στο χώρο του ρεμπέτικου τραγουδιού.

Αυθεντικός δημιουργός και ρεμπέτης, χαρακτηρίστηκε ως πρωτοπόρος στιχουργός του ρεμπέτικου με ουσιαστική προσφορά στην ανάπτυξή του τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’30.

Παράλληλα, η προκλητική  προσωπικότητά του κι ο αντικομφορμιστικός βίος του(έζησε κι έδρασε, πέρα από τα όρια και τις κοινωνικές συμβάσεις στους ημιπαράνομους χώρους του Πειραιά και στο γκέτο της Δραπετσώνας) του προσέδωσαν τη φήμη του περιβόητου μάγκα και του άγριου νταή του Πειραιά, όπου άφησε εποχή! Πράγματι, ο Νίκος Μάθεσης ήταν πασίγνωστος σε όλους ως ο θρυλικός Τρελάκιας!

Ο Μάθεσης λοιπόν, ήταν μια πολύπλευρη και πολυσύνθετη προσωπικότητα : ρεμπέτης και μάγκας, αλλά κι ευαίσθητος δημιουργός, στιχουργός, ζωγράφος και σκιτσογράφος. Μέσα από το έργο του όμως, ανακαλύπτουμε και την ιδιότητα του αριστερού  πολιτικοποιημένου καλλιτέχνη. Διότι πως αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένας δημιουργός, που κατά την περίοδο των δραματικών πολιτικών γεγονότων του 1945, θα έγραφε ένα τραγούδι για το θάνατο του Άρη Βελουχιώτη;!



Οι στίχοι του τραγουδιού γράφτηκαν από το Νίκο Μάθεση το 1945 και το μελοποίησε(χασαποσέρβικο) αρχικά ο Μανώλης Χιώτης, από τον οποίο γράφτηκε και η τελευταία στροφή. Δεν έγινε όμως ποτέ δίσκος. Ο Μάθεσης μίλησε πρώτη φορά για την ύπαρξη του τραγουδιού το 1974, στον ερευνητή του ρεμπέτικου Κώστα Χατζηδουλή, αλλά δεν μπορούσε να θυμηθεί την μελωδία του. Ο δε Χιώτης είχε πεθάνει ήδη το 1970. Έτσι οι στίχοι του Μάθεση δόθηκαν στον Μιχάλη Γενίτσαρη όπου και μελοποιήθηκαν ξανά(ζεϊμπέκικο).  Το τραγούδι ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1980 στον ιστορικό δίσκο «Τα ρεμπέτικα της Κατοχής»(Κατοχή – Αντίσταση – Εμφύλιος / ανέκδοτα και απαγορευμένα / MINOS DAL – MSM 391/1980) με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα.



Ας δούμε  τι είπε, με το γνωστό μάγκικο ύφος του, ο ίδιος ο Μάθεσης στον Κ. Χατζηδουλή για το πως έγραψε το τραγούδι(Τ. Καραντή, «Νίκος Μάθεσης – ο θρυλικός Τρελάκιας του ρεμπέτικου», εκδ. Στοχαστής, Αθήνα 1999, σελ. 135-137) :

«Λίγο μετά που σκοτώθηκε ο Άρης Βελουχιώτης το ’γραψα. Είχε 3 τετράστιχα και όχι 4. Ο Άρης, ήτανε φίνος άντρας, μάγκας κι αγωνιστής και Έλληνας. Κατάλαβες; Μιλάει ο Μάθεσης. Υπήρχανε κι άλλοι αγωνιστές δηλαδή που θέλανε να τους λένε έτσι αλλά αυτοί ήτανε αγωνιστές για την πάρτη τους. Δηλαδή αποφάγια. Άλλη ταρίφα αυτοί. Όταν έσβησε το καντήλι του παλικαριού, έκατσα και το ’γραψα, γιατί έγινε θρήνος. Θρήνος και ύμνος. Το θέμα είναι παλιό, πολύ παλιό – η ιδέα. Τα λόγια δικά μου και τιμής πρόσωπο ο Άρης. Μετά συναντήθηκα με το Χιώτη, που είχε έρθει με τον Παπαϊωάννου, το Στεφανάκη και το Γενίτσαρη, να παίξουνε σ’ ένα χορό, στο Χατζηκυριάκειο. Είπα του Χιώτη για το τραγούδι και δώσαμε ραντεβού και του ’δωσα τα λόγια. Έβαλε ένα τετράστιχο ακόμα ο Μανώλης, το τελευταίο, κι άλλαξε το “Νεκροπούλι” που είχα εγώ και το έκανε “Κλαψοπούλι”. Δεν είπα τίποτα. Ο Μανώλης ήτανε φίλος μου, καλός άντρας και μάγκας από τους λίγους. Άμα θες να μάθεις ποιοι είναι οι μάγκες, κοίτα το Χιώτη. Εξηγήσεις ζόρικες, ρεμπέτικες και ψυχή μόρτικια μεγάλη. Μιλάω εγώ ο Μάθεσης. Το ’παμε : προσφορά για το παιδί που χάθηκε, ήτανε το τραγούδι. Ζούλα γίνανε όλα, βλέπεις, εγώ και σ’ αυτό το περιβόλι, είχα τσαμπουκάδες. Ένα απόγευμα που ήμουνα τότες στην Αθήνα, παρέα με τον Γούναρη, είδα στο δρόμο τυχαία, σε μια στοά, τον αρχηγό τότες του κόμματος. Αυτόνε που δεν ήτανε όνομα και πράμα δεν ήτανε, λέμε, γλυκός στις εξηγήσεις του. Του τα ’χα μαζεμένα από τότε. Αυτός ήτανε όλα του τα χρόνια, μολύβι με σπασμένη μύτη. Κατάλαβες; Μετά άκουσα τη μουσική που έβαλε ο Χιώτης. Χασαποσέρβικο ήτανε, πολύ ζόρικο τραγούδι. Δίσκος δεν έγινε όμως, γιατί όλοι αυτοί εδώ οι λάγιοι, δεν αφήνανε. Γι’ αυτό τους έχω μαζέψει πολλά…».

Μεταφέρουμε, τέλος, εδώ τους στίχους του τραγουδιού, όπως καταγράφονται στο ένθετο του δίσκου «Τα ρεμπέτικα της Κατοχής», καθώς και το λινκ του τραγουδιού από το Υ/Τ :

http://www.youtube.com/watch?v=F9C9H77b_7Q

Αντιλαλούνε τα βουνά
κλαίνε τα κλαψοπούλια
ο Βελουχιώτης χάθηκε
ψηλά σε μια ραχούλα.

Τι έχεις κλαψοπούλι μου
και χαμηλά κοιτάζεις;
για πες μου ποιος σε πλήγωσε
και βαριαναστενάζεις;

Μαράθηκαν τα λούλουδα
χάθηκε το φεγγάρι
ένας λεβέντης έσβησε
που τονέ λέγαν Άρη.

Κείνος δε θέλει κλάματα
ούτε και μοιρολόγια
θέλει αγώνες και χαρές
αρματωσιές και βόλια.



Πηγές:

- Τάσος Π. Καραντής, «Νίκος Μάθεσης – ο θρυλικός Τρελάκιας του ρεμπέτικου», εκδ. «Στοχαστής», Αθήνα, 1999»
- http://www.e-orfeas.gr/artists/portraits/2093-article.html



Τάσος  Καραντής

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου